چگونه مثبت اندیش شویم؟

خوش بینی و عموما مثبت نگری از منظر روانشناسی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است و افرادی همانند «مارتین سلیگمن» از دانشگاه پنسیلوانیا و «سیکزنت میهالی» مجارستانی تبار از دانشگاه شیکاگو با برافراشتن پرچمی به نام «روانشناسی مثبت اندیشی» به این دیدگاه بیشتر دامن زده‌اند.1 . برای ایجاد خوش‌بینی و تقویت آن باید از «لحظه»ها استفاده کرد. برای استفاده بهینه از زمان در این جهت، می‌توان از شیوه مشهور پیشنهادی امام صادق (ع) (تقسیم سه گانه نگاه به گذشته، حال و آینده) بهترین استفاده ممکن را بُرد. بدین صورت که از تجربه گذشتگان در زمان حال، استفاده کنیم تا آینده‌ای روشن، جلوه گر شود.این به جای غُصّه خوردن برای گذشته و نگرانی همیشگی به خاطر آینده است. 2. باید از امکانات موجود، هرچه هست، استفاده نماییم و منتظر کامل شدن تمام وسایل و زمینه‌های مورد نیاز نمانیم ؛ چرا که اوّلاً «فردا دیر است» و ثانیاً آنچه اکنون داریم، هرچه باشد، بالاخره بخشی از چیزهایی است که باید باشند. یک ضرب المثل چینی می‌گوید: «اگر در جنگل زندگی می کنی، قدر چوب را بدان» و عُرفا گفته‌اند: «هر سفر دور و درازی، با یک گام آغاز می‌شود». خوش‌بین بودن، هزینه چندانی نمی‌خواهد. فقط کافی است تصمیم و عزم جدّی در کار باشد. به قول نویسندگان کتاب «رمز موفقیت»، اگر بر این باور باشیم که «ما وارثان بحقّ مُلک الهی هستیم» و همواره با این نگاه، حرکت کنیم و بیندیشیم، تمامی آرزوهای ما به تدریج، جامه عمل خواهند پوشید.3 . بعد از توجّه به زمان و گرفتن تصمیم قاطع، نوبت به مرحله عمل (یعنی شروع «مثبت اندیشی» در عرصه رفتار) می رسد و یکی از بهترین شیوه‌هایی که در این مرحله می تواند بسیار مثمر ثمر باشد، «تلقین» است. دکتر «امیل گوئه» معروف‌ترین فردی است که کاربرد این تکنیک را مطرح نموده است. اساس این تکنیک بر استفاده از ضمیر ناخودآگاه استوار است؛ یعنی اینکه به واسطه تلقین نمودن، افکار مثبت و شادی بخش را هوشیارانه به اندرون خود بکشیم و برای حفظ و بقای آنها کوشش نماییم و افکار منفی و بدبینانه و مبتنی بر توهّم و خیالات واهی و وسوسه ها و کوته نظریها را دور بریزیم و به یاد داشته باشیم که شادی و نشاط واقعی و پایدار در درون خود ماست. پس آن را به وسیله تلقین و ابزارهایی از این قبیل، از درون خود، جست‌وجو نماییم. این نکته را نیز توجه داشته باشیم: همچنان که تلقینِ مسائل مثبت به خود و دیگران در زندگی، از جمله نگاه خوش‌بینانه به اطراف و مسائل، زمینه ساز به وجود آمدن زندگی آرمانی می‌شود، تلقین منفی نیز می‌تواند اثرات بسیار مخرّبی را از خود به جای بگذارد. از باب نمونه پیامبر اکرم فرمود: «کذب را تلقین نکنید ؛ چرا که شما را گرفتار خود می کند.»