مقاله وارده

شنیدن کی بود مانند دیدن؟! 

 

 

چقدر از این شنیده ها درسته؟ اصلا چه شنیده ای درسته؟ یکی از مهمترین مشکلات ما در قرن حاضر است که فقط با توجه به شنیده ها و گفته و حرف های مردم آبروی افراد را زیر سؤال می‌بریم .انسان های بی گناهی را مورد اتهام قرار می‌دهیم و با این کار احساس رضایت و خوشحالی می‌کنیم. قرآن مجید در این ارتباط آیات متعددی دارد که از جمله آنها آیاتی است که افراد را از تکیه بر ظن و گمان خود مخصوصا در مسائل مهم به نهی می‌کند و تمام مردم را به پیروی از یقین دعوت می‌کند که از جمله این آیات این آیه شریفه می‌باشد:وَ ما یَتَّبِعُ أَکْثَرُهُمْ إِلاَّ ظَنًّا إِنَّ الظَّنَّ لا یُغْنی‏ مِنَ الْحَقِّ شَیْئاً إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ بِما یَفْعَلُون: و بیشترشان جز از گمان پیروی نمی‏کنند [ولی‏] گمان به هیچ وجه [آدمی را] از حقیقت بی‏نیاز نمی‏گرداند. آری، خدا به آنچه می‏کنند داناست.( یونس 36) .سوءظن انسان را به تجسس در حال دیگران وا می‌دارد، تجسس سرچشمه غیبت و کم کم موجب می‌شود که آبروی انسانی، به خطر بیفتد.

 بدگمانی گناه است

در سوره حجرات آیه 12، مومنان را از بسیاری از گمان‌ها درباره دیگران منع فرموده که مراد ، گمان سوء است ، نه گمان خیر، زیرا در آیه 12 سوره نور قرآن به گمان خیر که همان حسن ظن و گمان نیکو است ، تشویق کرده است ، در این آیه سخن از گمان بد نکردن درباره دیگری است و هرچند که گمان یکی از حالات چهارگانه یقین و گمان و شک و وهم است که به طور غیر اختیاری بر انسان عارض می‌شود و نمی‌تواند مورد امر و نهی قرار گیرد ، ولی مراد آن است که انسان آثار گمان را نباید بر آن بار کند و به چنین گمانی ترتیب اثر دهد و به گمان بدی که در حق دیگران می‌کند اعتنایی کند.بنابراین اگر گمانی بد، در دل وی خطور کرد اشکالی ندارد ، ولی نباید بدان توجه کند و آثارش را بر آن مترتب سازد ، در روایات آمده است که یکی از چیزهایی که برای مومن نیکوست و راه خلاصی آن را دارد ، سوء ظن است که راه رهایی از آن ، بی توجهی و جامه عمل نپوشاندن به آن است. (وسائل الشیعه ج 8 ص 263)هدف از این کار آن است که آبروی مومن حفظ شود ، زیرا مومن در پیشگاه خداوند از منزلت و جایگاه والا برخوردار است و آبروی او از جمله سه گانه‌هایی است که نمی‌توان متعرض آن شد ، مومن جان و مال و عرضش در امان است و آبرو و حفظ آن یکی از مهم ترین مسائلی است که نمی‌توان آن را بی ارزش کرد و با تعرض به آن شخص را به خطر انداخت.امیرمومنان علی(علیه السلام) می‌فرماید: « کارهای برادر دینی ات را بر بهترین وجه حمل کن و در سخن وی براساس بدگمانی داوری نکن ، مگر آنکه یقین به خلاف آن پیدا کنی » (کافی، ج 2 ص 361)

 خدا چند گناه را نمی‌بخشد 

استاد فاطمی‌نیا در جلسه ای با ذکر چند نکته اخلاقی و عرفانی فرمودند:خدمت آیت ا... بهاالدینی رسیدم. گفتم آقا راز مقام و رتبه سید سکوت چه بود؟ آقا دست بالا آورد و اشاره به دهان کرد.خدا شاهد است الان مردم خیلی دست کم گرفته اند آبرو بردن را.خدا چند گناه را نمی‌بخشد: 1- عمدا نماز نخواندن.2- به ناحق آدم کشتن.3- عقوق والدین.4- آبرو بردن.این گناهان این قدر نحس هستند که صاحبانشان گاهی موفق به توبه نمی‌شوند.پسر یکی از بزرگان علما که در زمان خودش استادالعلما بود، برای من تعریف می‌کرد:به پدرم گفتم پدر تو دریای علم هستی. اگر بنا باشد یک نصیحت به من بکنی چه می‌گویی؟می‌گفت پدرم سرش را انداخت پایین. بعد سرش را بالا آورد و گفت آبروی کسی را نبر!عزیز من اسلام می‌خواهد آبروی فرد حفظ شود. دقت کنید که بعضی ها با زبانشان می‌روند جهنم. روایت داریم که می‌فرماید اغلب جهنمی‌ها، جهنمی‌زبان هستند.امیرالمومنین به حارث همدانی می‌فرماید: اگر هر چه را که می‌شنوی بگویی؛ دروغ گو هستی.حیثیت مردم چیزی است که در قرآن خیلی گران است و در میان ما خیلی ارزان است. امام صادق(علیه السلام) در مسجد الحرام ایستاده بود و فرمود‌: ای کعبه خیلی عزیزی بعد فرمود آبروی مومن از کعبه عزیزتر است. همه گناهان را اگر انجام دادی جهنمی‌می‌شوی اما آبروریزی را همین که دوست داری آبرویش را بریزی گرچه آبرو نریزی دوست داشتن هم گناه کبیره است: «إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَنْ تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ» (النور/19) کسانی که دوست دارند در مومنین آبروریزی کنند ولو کاری نکنی، کسی که لذت ببرد یک مسلمانی خراب بشود همین علاقه‌اش عذاب دردناکی برای آنها هست یعنی همه گناهان روی (یفعلون) آن گناه است ولی گناه آبرو روی(یحبون) است. امام صادق(علیه السلام) فرمود : اگر کسی مومنی را خراب کند نمی‌میرد مگر اینکه خودش به همان بلا مبتلا می‌شود. (مَنْ رَوَی عَلَی مُوْمِنٍ رِوَایَةً) الکافی ج2 ص358- اگر کسی چیزی را نقل کند علیه یک مسلمان(یُرِیدُ بِهَا شَیْنَهُ وَ هَدْمَ مُرُوءَتِهِ) فقط توی دلش اراده کند که آن فرد را پیش دیگران خراب کند و از چشم مردم بیندازد (لِیَسْقُطَ مِنْ أَعْیُنِ النَّاسِ)،اینها قطعاً در خط شیطان هستند (أَخْرَجَهُ اللَّهُ مِنْ وَلَایَتِهِ إِلَی وَلَایَةِ الشَّیْطَانِ) ،(فَلَا یَقْبَلُهُ الشَّیْطَانُ) شیطان هم او را قبول ندارد. امام باقر و امام صادق(علیهما السلام) فرمودند(أَقْرَبُ مَا یَکُونُ الْعَبْدُ إِلَی الْکُفْرِ) الکافی ج 2 ص 354 - نزدیکترین وقت‌هایی که انسان از ایمان به دایره کفر ملحق می‌شود این است که (أَنْ یُوَاخِیَ الرَّجُلَ عَلَی الدِّینِ فَیُحْصِیَ عَلَیْهِ عَثَرَاتِهِ وَ زَلَّاتِهِ لِیُعَنِّفَهُ بِهَا یَوْماً) یواشکی با او رفیق می‌شود و با او ارتباط برقرار می‌کند که عیب‌هایش را کشف کند بعد این را نگه دارد ، یک روزی او را خراب کند. پیامبر(صلی الله علیه وآله) فرمود: «مَنْ أَذَاعَ فَاحِشَةً کَانَ کَمُبْتَدِئِهَا »(کافی، ج‏2، ص‏356) اگر کسی گناه کسی را پخش کند، انگار خودش هم همان گناه را انجام داده است.