در صورت تصویب دولت
طرح حمایت غذایی با هدف مبارزه با فقر و سوءتغذیه با مصوبه هیات وزیران برای هفت میلیون و 500 هزار نفر، مشمولان تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی و تامین اجتماعی در حال اجراست. به گزارش «اعتماد» در همین راستا مسوولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به دنبال تصویب طرحی در دولت هستند که براساس آن خانوارهای با درآمد زیر 600 هزار تومان شناسایی و در لیست پوشش طرح سبد غذایی قرار بگیرند. میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای این طرح در حال حاضر 2400 میلیارد تومان است که از محل هدفمندی یارانه‌ها هزینه می‌شود. علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد اهداف این طرح می‌گوید: این طرح برای حمایت از افرادی دیده شده که دچار سوءتغذیه و کمبود پروتیین و ویتامین هستند و دولت در راستای سیاست رفاهی خود این طرح را در طول سال ادامه خواهد داد. به گفته ربیعی تعداد دفعات اجرای طرح حمایت غذایی متناسب با تعداد خانوارهای آسیب‌پذیری که شناسایی شوند، مشخص خواهد شد اما طبق پیش‌بینی‌ها حداقل چهار بار در سال این طرح به اجرا درخواهد آمد. وضعیت درآمد و هزینه خانوارها
هفت درصد جمعیت کشور سوءتغذیه دارند
وضعیت تغذیه نامناسب بخشی از جمعیت کشور دولت را ناگزیز از اجرای طرح‌های حمایتی، هر چند به صورت موقتی و مقطعی کرده است. در حال حاضر 7 درصد جمعیت شهری و روستایی کشور به دلیل وضعیت اقتصادی دچار سوءتغذیه و گرسنگی هستند. درآمد این بخش از جمعیت کمتر از میزانی است که توانایی تامین حداقل غذا و کالری مورد نیاز را به آنها بدهد. دکتر حسین راغفر، استاد اقتصاد و عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا با بیان اینکه تغذیه مناسب باید هدف سیاست‌های حمایتی باشد، در مورد طرح سبد غذایی به «اعتماد» می‌گوید: این اقدام دولت از آنجایی که حرکتی در جهت کمک به اقشار آسیب‌پذیر است، قابل تقدیر است اما باید به تدریج هدفمند‌تر در این زمینه عمل شود. او ادامه می‌دهد: چنین طرح حمایتی باید برای شناسایی واقعی نیازمندان و اطلاع از وضعیت تغذیه‌یی خانواده‌ها باید با مشارکت نهادهایی همچون وزارت بهداشت صورت گیرد. به گفته راغفر خیلی از خانواده‌هایی که دچار سوءتغذیه و فقر غذایی هستند در مناطق محروم کشور زندگی می‌کنند و ممکن است تحت نظارت نهادهای حمایتی همچون بهزیستی و کمیته امداد نباشند. این کارشناس اقتصادی تاکید دارد که این افراد باید مورد هدف سیاست‌های حمایتی باشند.
برنامه‌های حمایتی هوشمند باشد
مکانیسم شناسایی خانوارهای نیازمند براساس درآمد، از جمله مواردی است که کارشناسان تاکید دارند باید در مورد آن هوشمندانه‌تر عمل شود. این مکانیسم پیش از این نیز در طرح هدفمندی یارانه‌ها از سوی دولت دنبال شد و چندان نتوانست به دولت در جهت شناسایی خانواده‌های واقعا نیازمند کمک کند. دکتر راغفر با بیان اینکه در نظر گرفتن درآمد به عنوان معیار شناسایی ممکن است به هدف شناسایی خانوارهای واقعا نیازمند منجر نشود، می‌گوید: شناسایی واقعی نیازمندان براساس درآمد در شرایط کنونی امکان‌پذیر نیست. او ادامه می‌دهد: روش‌های شناسایی دقیق‌تر از درآمد وجود دارد و مشخصات خانوارها با متغیرهایی همچون وضع محل سکونت، زیربنای واحد مسکونی و اطلاعات عینی دیگر قابل تحقق است. این کارشناس اقتصادی تاکید دارد برنامه‌های حمایتی باید از هوشمندی کافی برخوردار باشد چرا که در غیر این صورت ممکن است هدف‌های اصلی طرح تحقق پیدا نکند. راغفر یکی از اقدامات ضروری در جهت مبارزه با فقر و گرسنگی را توجه به تغذیه دانش‌آموزان در مدارس به ویژه در مناطق محروم عنوان می‌کند. به گفته علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در قالب طرح‌های حمایتی دولت برای تغذیه 300 میلیارد تومان برای توزیع شیر در مدارس و بین دانش‌آموزان در نظر گرفته شده است.
در حال حاضر گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، برنج، روغن مایع، ماکارونی، رب گوجه‌فرنگی و خرما از جمله اقلام و کالاهای پیش‌بینی شده در طرح حمایت غذایی هستند. به گفته مسوولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همزمان با توزیع بسته‌های حمایت غذایی، در تمامی ادارات بهزیستی میز خدمات جهت رفع هرگونه مشکل احتمالی پیش بینی شده است. برای اجرای طرح حمایت غذایی، کارت اعتبار خرید شارژ شده و مشمولان می‌توانند متناسب با میزان اعتبار و تقاضای خود به صورت ترکیبی مقدار کالای مورد نیازشان را مشخص و تهیه کنند. اعتبار ریالی برای خانوارهای تک‌نفره در هر مرحله از اجرای طرح حمایت غذایی، 300 هزار ریال، خانوارهای دونفره 600 هزار ریال، خانوارهای بیش از دو نفر به‌ازای هر نفر اضافی 100 هزار ریال و در هر خانوار حداکثر یک میلیون و 200 هزار ریال تعیین شده است.
درآمد پایین بسیاری از خانواده‌ها و هزینه‌های بالای غیرخوراکی ازجمله هزینه مسکن، حمل و نقل و درمان باعث شده بسیاری از خانواده‌ها توان هزینه کردن برای تامین دو هزار کیلو کالری مورد نیاز روزانه خود را نداشته باشند و به ناچار آنها را از سبد غذایی خود حذف کرده باشند.
گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری در خرداد ماه سال 93 بر اساس سال پایه 90 نشان می‌دهد، شاخص گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی و دخانیات» نسبت به ماه مشابه سال قبل 2/7 درصد افزایش داشته است. همچنین میزان افزایش شاخص گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» نسبت به ماه مشابه سال قبل 2/18 درصد بوده است.
همچنین براساس آخرین آمار بانک مرکزی از نحوه درآمد و هزینه خانوار در سال 91 از کل در آمد خانوارها، 2/26 درصد سهم هزینه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها است که نسبت به سال 90 معادل 4/31 درصد افزایش داشته است. در بین اقلام گروه هزینه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بیشترین سهم از کل هزینه ناخالص (معادل 6/6 درصد)، شیر و فرآورده‌های آن و تخم پرندگان با 3/3 درصد، سبزی‌های تازه با 7/2 درصد، آرد، رشته و غلات با 4/2 درصد و انواع نان و بیسکویت با 2/2 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند.
نتایج این بررسی نشان می‌دهد که 9/32 درصد از کل هزینه ناخالص یک خانوار مربوط به گروه هزینه مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها بود که نسبت به سال قبل 5/33 درصد افزایش داشته است.
در این میان از کل هزینه‌های ناخالص خانوار، 5/5 درصد به گروه بهداشت و درمان، 4/9 درصد به گروه هزینه حمل و نقل، 2 درصد به گروه هزینه ارتباطات، 3/2 درصد به گروه هزینه تفریح و امور و فرهنگی، 2 درصد به گروه هزینه تحصیل، 1/2 درصد به گروه هزینه رستوران و.. 2/8 درصد به گروه هزینه کالاها و خدمات متفرقه اختصاص داشته است.
یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که در سال 91 مقایسه با سال 90، هزینه گروه‌های بهداشت و درمان 5/27 درصد، حمل و نقل 4/0 درصد، ارتباطات
12/0 درصد، تفریح و امور فرهنگی 1/8 درصد، تحصیل 4/15 درصد، رستوران و هتل 4/14 درصد و کالاها و خدمات متفرقه 6/20 درصد افزایش داشته است.